راهکارهاي پيشگيرانه(علل و عوامل جرائم سايبري):
1-علل و عوامل جرائم رايانه‌اي و راهکارهاي پيشگيرانه:
نقش اشخاص حقيقي و حقوقي در جهت نظارت و پيشگيري از وقوع جرايم رايانه‌اي:
نقش دادستان براي پيشگيري از وقوع جرايم رايانه‌اي:
واقع‌بينان بايد در نظر داشت که استفاده از بسياري اهرم‌هاي اعمال روش‌هاي پيشگيرانه در دسترس ما نيست ؛چراکه اساساً اين فن‌آوري، يک فن‌آوري وارداتي است و ما در برابر جريان يک‌طرفه‌اي قرارگرفته‌ايم که از خيلي جهات دست ما را براي اعمال اراده بسته است، اما درعين‌حال از روش کنترل و نظارتي ينگ مي‌توان به‌عنوان يک اقدام پدافندي تا حدودي بازدارنده استفاده کرد؛ چنانچه به‌موجب مصوبه شوراي عالي انقلاب فرهنگي، شماره 59 مورخ 10دي سال 81، کميته‌اي تحت عنوان «کميته تعيين مصاديق پايگاه‌هاي اطلاع‌رساني رايانه‌اي غيرمجاز» براي بررسي و احراز مصاديق فعاليت‌هاي غيرمجاز در عرصه سايبر تشکيل تا اعمال ينگ با توجه به جميع جهات فرهنگي، امنيتي و غيره مورد بهره‌برداري قرار داده شود. (الهي منش، 1391: 27)
اگرچه به نظر مي‌رسد اين کميته ازآنجاکه ماهيت غير قضايي دارد، نمي‌تواند موجب اعطا يا سلب حق از اشخاص باشد، چراکه کردن يا رفع ينگ سايت، بايد صرفاً با مجوز مقام ذيصلاح قضايي انجام شود. شايان‌ذکر است در مجموعه مقررات پالايش و ينگ 14 عنوان مجرمانه ازجمله توهين به مقدسات، اشاعه فحشا و نشر اکاذيب و توهين به علما و مسئولان و . قيدشده است. علاوه بر اين، عناوين مجرمانه‌اي در قوانين جاري ازجمله مواد 639 و 640 قانون مجازات اسلامي آمده است اگرچه اعمال کنترل و نظارت قضايي ـ امنيتي و پليسي در گستره کشوري، هر يک تعريف و مبناي قانوني خاص خود را دارد ، اما به نظر مي‌رسد اين کنترل و نظارت از حيث قضايي در وهله نخست متوجه دادسرا است؛ چراکه دادسرا بايد به‌عنوان نهاد کشف و تعقيب، مترصد به انجام اقدام‌هاي لازم برآيد و در برابر جرايم مشهود توسط ضابطان يا گزارش ثالث يا حتي اخذ نظر از کارشناس، مبادرت به انجام روند قضايي مقتضي کند. همچنين در مواردي که جرم داراي جنبه عمومي است و ازجمله جرايم فضاي سايبر که در معرض ديد ميليون‌ها انسان قرار دارد و از مختصات و ويژگي‌هاي جرم عمومي برخوردار است به نيابت از جامعه از حقوق ايشان صيانت و نقش مدعي‌العمومي خود را در اين پروسه ايفا کند. ( فايروال بومي )
البته اين موضوع چون کاملاً ماهيتي مرکب (اعم از فني و حقوقي و قضايي) دارد بايد توسط اشخاص صاحب صلاحيت در حوزه‌هاي مذکور موردتوجه قرار گيرد، اما به نظر مي‌رسد نقش دادستان به‌عنوان مرجع صيانت از حقوق عمومي و مقام تعقيب، کليدي و محوري است.
با عنايت به اين‌که رسالت پيشگيري از وقوع جرم نيز ازجمله وظايف مقرر دربند 5 اصل 156 قانون اساسي است و به‌طور خاص بر اساس رويه قضايي و اختيارات مفروضه رئيس قوه قضاييه، متوجه دادستان کل کشور است، به نظر مي‌رسد دادستان کل که مدعي‌العموم باصلاحيت کشوري است، مقام ذيصلاح براي ورود به مسئله سالم کردن فضاي سايبر و پيشگيري از بروز جرايم در اين فضا است.
علاوه بر اين، موضوع نظارت دادستان بر حسن جريان امور و ازجمله مفاد اصل 161 قانون اساسي و ماده 17 قانون اصلاح پاره‌اي از قوانين دادگستري دال بر ايفاي وظيفه ذاتي نظارت دادستان کل بر دادسراهاي سراسر کشور، مقام و مؤيد اين نظريه است. بر همين اساس دادستاني کل کشور طرح تشکيل ستادي تحت عنوان «ستاد پيشگيري و مبارزه با جرايم فن‌آوري اطلاعات» را محضر رياست قوه قضائيه ارائه کرد که به‌موجب آن، اين ستاد در گستره کشوري مبادرت به ايجاد وحدت رويه قضايي در مواجهه با موارد مجرمانه مذکور کرده است و همچنين درزمينه? پيشگيري از وقوع جرايم در فضاي سايبر ارائه طريق خواهد کرد.
2- پليس فضاي توليد و تبادل اطلاعات ايران
نام مختصر فتا، يک واحد تخصصي نيروي انتظامي جمهوري اسلامي ايران است که در3 بهمن 1389 (23 ژانويه 2011) شروع به کارکرد و وظيفه آن مقابله با جرايم اينترنتي، کلاه‌برداري و جعل در فضاي سايبر و حفاظت از اسرار ملي بر روي شبکه اينترنت است. تشکيل پليس «فتا» به معناي ايجاد محدوديت براي مردم و ايجاد مداخله در حريم خصوصي آن‌ها نيست بلکه پيش‌بيني جرايم جديد در حوزه‌هاي جديد اينترنتي و پيشگيري اجتماعي است. اين اقدام را مي‌توان واکنش پليس به انتشار کرم رايانه‌اي استاکس نت و همچنين مقابله با کنترل فضاي سايبر توسط مخالفان حکومت ايران (بعد از ناآرامي ايران پس از اعلام نتايج انتخابات 1388) دانست. حوزه فعاليت اين پليس برخورد با جرائم سايبري نظير مسائل اخلاقي، اقتصادي و حتي تروريسم است.
3- نقش مردم در پيشگيري از وقوع جرايم رايانه‌اي:
مردم خودشان اطلاعات خود را در فضاي مجازي فاش مي‌کنند. به عبارتي اشخاصي هستند که از اينترنت اطلاع کافي ندارند و بدون اطلاع ، اقدام به چت کردن با افراد ناآشنا مي‌نمايند. اين اشخاص، اطلاعات شخصي خودشان را در معرض دسترس اين افراد قرار مي‌دهند. به اين‌گونه که توسط افراد متخصص هک شده و اطلاعات شخصي‌شان در اختيار آن‌ها قرار مي‌گيرد. همچنين گاهي اوقات اشخاص براي خريد يک محصول از يک سايت، رمز عبور کارت شتاب خود را در اختيار متصديان سايت قرار داده و سبب مي‌شوند که از کارت آن‌ها پول برداشت شود که مي‌بايست پس از اقدام به پرداخت‌هاي اينترنتي ازجمله شهريه و قبوض، رمز خود را بر روي سيستم قرار نداده و يا حذف نماييم که مورد سوءاستفاده ديگران قرار نگيرد .
4 - نصب آنتي‌ويروس‌ها و نرم‌افزارهايي که وظيفه حذف يا جلوگيري از ورود کرم‌هاي اينترنتي دارند:
براي جلوگيري از ي اطلاعات، خيلي از ويروس‌ها و کرم‌هاي اينترنتي هنگامي‌که وارد کامپيوتر مي‌شوند سيستم امنيتي را از کار مي‌اندازند و اقدام به دادن اطلاعات شخص دريافت‌کننده به شخص فرستنده ويروس مي‌نمايند که از طريق آنتي‌ويروس‌ها وضد کرم‌هاي اينترنتي که به‌روز شده‌اند مي‌توان ازورود آن‌ها و سرقت داده‌ها جلوگيري کرد و استفاده از فايروال ايراني
5- اقدامي که جديداً توسط وزارت بازگاني صورت گرفته:
به‌منظور کنترل و نظارت بر روي سايت‌هاي اينترنتي که در امور بازرگاني فعال بوده و خدمات اينترنتي به کاربران ارائه مي‌دهند، جلساتي ميان پليس فتا و وزارت بازرگاني برگزار شد و شرکت‌هاي ارائه‌دهنده خدمات اينترنتي و فعال در امور بازرگاني تحت نظارت پليس قرارگرفته و ساماندهي شوند.
منبع : فتا
آموزش امنيت - مشاوره ديجيتال مارکتينگ
درباره این سایت